İpoteka krediti əldə edən zaman ən çox girov qoyulan əmlaklar
Ölkəmizdə ipoteka krediti əldə edən zaman daha çox daşınmaz əmlak girov olaraq rəsmiləşdirilir. Belə ki, vətəndaşlar yaşayış evi və ya mənzil almaq üçün ipoteka kreditinə müraciət edirlər. Daşınmaz əmlakların daha çox alqı-satqı prosesində iştirak etməsi və girov predmeti olması isə bu bazarın canlanmasına səbəb olur. Bu sahə üzrə 2022-ci ilin statistikasına nəzər yetirək.

2022-ci ildə bağlanan ipoteka müqavilələrinin sayı

2022-ci ildə ölkəmizdə 72.977 daşınmaz əmlak üzrə ipoteka müqaviləsi qeydə alınıb. Bu, 2021-ci il ilə müqayisədə 19.202 və ya 35,7% çox olub.   

2022-ci il ərzində ən çox girov qoyulan daşınmaz əmlaklar

2022-ci il ərzində Azərbaycanda girov qoyulan əmlaklar sırasında mənzillər, torpaq sahələri və fərdi yaşayış evləri ilk 3-lükdədir. Ən çox girov qoyulan daşınmaz əmlak isə mənzillərdir. Belə ki, 2022-ci ildə 42.970 mənzil üzrə ipoteka müqaviləsi bağlanılıb. Ötən ildə girov qoyulmuş ümumi 72.977 əmlakdan 12.280-i torpaq sahəsinin, 10.818-i isə fərdi yaşayış evinin payına düşüb.

 

2022-ci il ərzində daşınmaz əmlak növləri üzrə

ipoteka müqavilələri

 

Əmlak növləri

Müqavilə sayı

Ümumi göstəricidə payı (faizlə)

Mənzil

42970

58.9%

Torpaq sahəsi

12280

16.8%

Fərdi yaşayış evləri

10818

14.8%

Qeyri-yaşayış sahələri

2438

3.3%

Qeyri-yaşayış binaları

2317

3.2%

Bağ evləri

1356

1.9%

Digərləri

798

1.1%

Ümumi

72977

100.0%

 

Daşınmaz əmlak üzrə ən çox ipoteka müqaviləsi paytaxt Bakıda bağlanıb. Ötən il ərzində paytaxtda ümumilikdə 40.454  ipoteka müqaviləsi bağlanılıb ki, bu da ölkə üzrə ümumi göstəricinin 55,4%-ni təşkil edir. Bakıdan sonra ən çox ipotekanın dövlət qeydiyyatı Əmlak Məsələləri Dövlət Xidmətinin “Daşınmaz Əmlakın Dövlət Kadastrı və Reyestri” publik hüquqi şəxsin 4 saylı Abşeron (8959 müqavilə), 2 saylı Sumqayıt (4714 müqavilə), 3 saylı Gəncə (3207 müqavilə) və 5 saylı Xaçmaz ərazi idarələrində (3009 müqavilə) aparılıb. Həmçinin, 17 saylı Yevlax və 13 saylı Şirvan ərazi idarələri də daşınmaz əmlakın ən çox girov qoyulduğu bölgələr sırasındadır. Bunu, həm də bölgədəki iqtisadi aktivliyin göstəricilərindən biri kimi qiymətləndirmək olar.

 

Sıra №

Ərazi İdarələrinin adı

İpoteka müqaviləsinin ümumi sayı

Ölkə üzrə göstəricidə payı

(faizlə)

1.

1 saylı Bakı Ərazi İdarəsi

40454

55.4%

2.

4 saylı Abşeron Ərazi İdarəsi

8959

12.3%

3.

2 saylı Sumqayıt Ərazi İdarəsi

4714

6.5%

4.

3 saylı Gəncə Ərazi İdarəsi

3207

4.4%

5.

5 saylı Xaçmaz Ərazi İdarəsi

3009

4.1%

6.

17 saylı Yevlax Ərazi İdarəsi

1509

2.1%

7.

13 saylı Şirvan Ərazi İdarəsi

1315

1.8%

8.

7 saylı Bərdə Ərazi İdarəsi

1204

1.6%

9.

6 saylı Beyləqan Ərazi İdarəsi

1053

1.4%

10.

10 saylı Lənkəran Ərazi İdarəsi

1010

1.4%

11.

11 saylı Şəmkir Ərazi İdarəsi

970

1.3%

12.

15 saylı Tovuz Ərazi İdarəsi

911

1.2%

13.

8 saylı Cəlilabad Ərazi İdarəsi

856

1.2%

14.

12 saylı Şəki Ərazi İdarəsi

841

1.2%

15.

9 saylı Qəbələ Ərazi İdarəsi

824

1.1%

16.

16 saylı Ucar Ərazi İdarəsi

786

1.1%

17.

14 saylı Şamaxı Ərazi İdarəsi

764

1.0%

18.

18 saylı Zaqatala Ərazi İdarəsi

591

0.8%

Ölkə üzrə

72977

100%

 

 

Ayrı-ayrı əmlak növləri üzrə girovların ölkənin regionlar üzrə bölgüsünə nəzər saldıqda isə daha maraqlı nəticələr ortaya çıxır. Belə ki, 2022-ci ildə ölkədə mənzillərin ən çox girov qoyulduğu ərazilər Bakı, Abşeron və Sumqayıtdır. Bütün girov qoyulan mənzillərin 93,2%-i bu üç ərazi idarəsinin payına düşür. Ölkənin regionlarında isə mənzillərin ən çox girov qoyulduğu bölgələr 3 saylı Gəncə, 17 saylı Yevlax, 13 saylı Şirvan ərazi idarələrinin xidmət dairəsində yerləşən şəhər və rayonlar üzrə müəyyən olunub. Mənzillərin ən az girov qoyulduğu bölgələr isə 14 saylı Şamaxı (20 müqavilə), 9 saylı Qəbələ (22 müqavilə) və 11 saylı Şəmkir (34 müqavilə) ərazi idarələridir.

 

 

 

Mənzillərin ən çox girov qoyulduğu bölgələr

 

Sıra №

Ərazi İdarələri

İpoteka müqaviləsinin sayı

Ölkə üzrə göstəricidə payı

(faizlə)

1.

1 saylı Bakı Ərazi İdarəsi

31290

72.8%

2.

4 saylı Abşeron Ərazi İdarəsi

5581

13.0%

3.

2 saylı Sumqayıt Ərazi İdarəsi

3156

7.3%

4.

3 saylı Gəncə Ərazi İdarəsi

1227

2.9%

5.

17 saylı Yevlax Ərazi İdarəsi

572

1.3%

6.

13 saylı Şirvan Ərazi İdarəsi

294

0.7%

 

 

2022-ci il ərzində girov qoyulan fərdi yaşayış evlərinin sayına görə paytaxt ilk yeri tutur. Ancaq bölgələrdə də bu kateqoriya üzrə aktivlik müşahidə olunur. Ölkənin bölgələrində fərdi yaşayış evlərinin ən çox girov qoyulduğu rayonlar 3 saylı Gəncə, 5 saylı Xaçmaz, 7 saylı Bərdə və 10 saylı Lənkəran ərazi idarələrinin dislokasiyalarında yerləşir.

 

Fərdi yaşayış evlərinin ən çox girov qoyulduğu bölgələr

Sıra №

Ərazi İdarələri

İpoteka müqaviləsinin sayı

Ölkə üzrə göstəricidə payı

(faizlə)

1.

1 saylı Bakı Ərazi İdarəsi

3063

28.3%

2.

4 saylı Abşeron Ərazi İdarəsi

1547

14.3%

3.

3 saylı Gəncə Ərazi İdarəsi

999

9.2%

4.

5 saylı Xaçmaz Ərazi İdarəsi

736

6.8%

5.

7 saylı Bərdə Ərazi İdarəsi

578

5.3%

6.

10 saylı Lənkəran Ərazi İdarəsi

449

4.2%

 

 

Ötən il ərzində ən çox torpaq sahəsinin girov qoyulduğu ərazilər sırasında ilk üçlüyü müvafiq olaraq 1 saylı Bakı, 5 saylı Xaçmaz və 4 saylı Abşeron ərazi idarələri tamamlayır. Torpaqların ən az girov qoyulduğu bölgələr isə 8 saylı Cəlilabad (228 müqavilə) və 10 saylı Lənkəran (286 müqavilə) ərazi idarələridir.


Torpaq sahələrinin ən çox girov qoyulduğu bölgələr

Sıra №

Ərazi İdarələri

İpoteka müqaviləsinin sayı

Ölkə üzrə göstəricidə payı

(faizlə)

1.

1 saylı Bakı Ərazi İdarəsi

2058

16.8%

2.

5 saylı Xaçmaz Ərazi İdarəsi

1987

16.2%

3.

4 saylı Abşeron Ərazi İdarəsi

1452

11.8%

4.

3 saylı Gəncə Ərazi İdarəsi

677

5.5%

5.

2 saylı Sumqayıt Ərazi İdarəsi

644

5.2%

6.

11 saylı Şəmkir Ərazi İdarəsi

589

4.8%